Portugalia – historia kraju

Kraj w którym się zakochasz! Jest w nim wszystko, czego potrzebujesz. Piękne krajobrazy, cudowni ludzie, ciekawa historia, wspaniała architektura, smaczne jedzenie i pogoda która zawsze dopisuje!

Portugalia niewielki kraj na zachodzie Europy, potęga światowego żeglarstwa i kolebka wielkich odkryć geograficznych. Kraj o którym nie sposób zapomnieć i do którego zawsze chce się wracać.

Idealny pomysł na podróż o każdej porze roku.

Portugalia to nie tylko Lizbona, Porto czy Coimbra ale także Fatima- największe i najsłynniejsze sanktuarium w Europie. To także doskonałe wino porto, wihno verde czy wyroby z korka, od butów, torebek, przez breloki  po pocztówki. Portugalia to także bacalhau – dorsz, w każdej postaci, niespotykany na naszym wigilijnym stole – suszony! Zapraszam do wspólnego odkrywania tajemnic tego pięknego kraju.

Historia kraju

Początki kraju Luzynatów sięgają czasów średniowiecza kiedy to mieszanka ludów z Europy – Celtów,  i z Afryki – Iberów zasiedliła tereny zachodniego krańca półwyspu Iberyskiego.  Przez ponad 20 lat odpierali ataki imperium rzymskiego, które ostatecznie około 134 r p.n.e wcieliło tereny jako własne, wprowadzili własne prawa i organizację państwa. A także nowe rozwiązania architektoniczne ( np. jedne z pierwszych spichlerzy )

Cesarz Konstantyn Wielki

W 331 r n.e. Cesarz Konstantyn  Wielki ( więcej o nim można znaleźć tutaj ) chcąc utrzymać jedność cesarstwa, ogłosił tolerancję religijną, co umorzliwiło dotarcie i rozprzestrzenianie się chrześcijaństwie na półwyspie.

Następnie przez lata zmagali się z inwazją Wizygotów i innych plemion arabskich, do czasu panowania wielkiego króla Dionizego I .

Król Dionizy I

Dionizy I – jak nasz Kazimierz Wielki „zastał Portugalię drewnianą zostawił murowaną”. Król rolnik przyczynił się do wielkiego rozrostu i rozwoju gospodarczego w kraju. Umocnił granice kraju z Kastylią, wybudował liczne zamki, rozwinął handel i bezpośrednio przyczynił się do polepszenia warunków życia ówczesnych mieszkańców. W latach 1288-1290 otworzył pierwszy Uniwersytet w Lizbonie, która od 1255 stała się stolicą kraju.

W XVI wieku ostatni z rodu dynastii burgundzkiej Ferdynand I umiera i rozpoczynają się walki o tron. Dochodzi do podziału wewnętrznego, szlachta ma swojego kandydata do tronu. Ostateczne dochodzi do największej walki w historii kraju ( podobny kaliber jak nasza Bitwa pod Grunwaldem) w 1385 bitwa pod Aljubarrotą. Nowym władcą zostaje Jan I , zwany później wielkim (1385-1433).

Po opanowaniu zamieszek w kraju, Portugalia mająca rzeszę rycerzy nie mających żadnych zadań, jako kraj z dwóch stron otoczony wodą rozpoczyna ekspansję terytorialną drogą morską. Jest to początek wielkich odkryć geograficznych.

Wielkie odkrycia geograficzne

Pomnik Odkrywców , Lizbona

Przełomowym rokiem był 1415 kiedy to  wojsko portugalskie przekroczyło cieśninę Gibraltarską  i zdobyło Ceutę ( *hiszpańską jednostkę administracyjną na lądzie afrykańskim, można powiedzieć naprzeciwko Gibraltaru.) Wyprawę tę można uznać za początek wielkich odkryć.

Portugalscy żeglarze kierując się coraz to bardziej na południe kontynentu Afryki odkrywali nowe lądy, złoża złota, przyprawy i przede wszystkim nowość w dziejach ludzkości – niewolników. Smutny czas ludzkiej historii, jednak niezwykle dochodowy dla kraju portugalskiego. Wiek XV to czas kiedy Portugalczycy odkryli i skolonizowali : Maderę, Azory, Wyspy Zielonego Przylądka, wyspy Świętego Tomasza, Ghanę, całą Zatokę Gwinejską oraz Benin i Kongo. Zakładano tam osady handlowe trudniące się głownie wydobywaniem złota, pozyskiwaniem niewolników i handlem cukrem.

Rok 1488 zapisał się na kartach historii kolejnym przełomowym krokiem, opłynięciem Przylądka Dobrej Nadziei przez Bartolomeo Diaza, który to otworzył tym samym drogę do Indii. 4 lata później statki pod dowództwem Vasco da Gamy docierają do Indii.

Król Emanuel I Prawdziwy

W 1500 roku Król Emanuel I Szczęśliwy wysyła załogę aż 13 statków do Indii które prawdopodobnie gubią kurs i przypadkiem docierają do wybrzeży Brazylii pozyskując nowe tereny, bogactwo złóż naturalnych i nową drogę handlową.

most Vasco da Gama, Lizbona

Apetyt rośnie w miarę jedzenia

W roku 1519 rozpoczyna się wyprawa dookoła świata. Ferdynand Magellan wraz z załogą rozpoczyna kilkuletni rejs w celu okrążenia globu pierwszy raz w historii świata. Jemu samemu niestety nie udaje się , umiera po drodze na Filipinach, jednak jego załoga ostatecznie po 3 latach w 1522 r. dociera do portu macierzystego w San Lucar. Potwierdzając tym samym kulistość ziemi, świat przestał być taki sam od tej pory 😊 zbadano wielkość ziemi, zmieniono wyobrażenie o niej i odkryto zmiany dat.

Estado da India

Wraz z rozwojem handlu powstało Estado da India- państwo indyjskie , sieć portugalskich punktów handlowych na wybrzeżu oceanu indyjskiego m.in. na wybrzeżach Indii, na Cejlonie, Molukach czy Timorze. W 1557 r. Portugalczycy dotarli do Chin i Japonii. Rozszerzyli swój asortyment handlowy o przyprawy i bawełnę. Równocześnie też kolonizując Brazylię. Weszli w interes z holendrami, dzielili wpływy z Hiszpanami, koszty otrzymania kolonii rosły i powoli złoto wydobywane z Afryki przestało wystarczać. Dodatkowo umiera król Henryk I i na tronie Portugalskim zasiada hiszpański król Filip (1581-1598). Stając się władcą największego imperium tego czasu. Początkowo szanuje autonomię Portugalczyków, jednak z czasem przedkłada dobro rodzinnej Hiszpanii i zaczyna traktować ziemie portugalskie jako źródło żeglarzy i handlu. Portugalia została osłabione i jej ziemie i wpływy handlowe zaczynają przejmować Holendrzy i Anglicy. Habsburgowie zajęci są licznymi wojnami które prowadzą na terenie Europy i Świata.

Niepodległość Portugalii

W 1640 Portugalczycy ogłaszają niepodległość. Król Filip III jest zbyt zajęty wojnami które prowadzi z Francją i powstaniem w Katalonii i nie reaguje od razu na żądania Portugalczyków. Ostatecznie walka z królem o niepodległość trwa aż 28 lat, dopiero w 1668 r, po oddaniu Ceuty Hiszpanii, Portugalczycy odzyskują niepodległość.

Lata świetności za sobą

Niepodległa Portugalia z Królem Jan IV Szczęśliwym na czele nie przypomina potęgi żeglarskiej sprzed lat. Holendrzy wykorzystując walkę z Hiszpanią, stopniowo i skutecznie przejmują władze w Brazylii i Angoli. Jednak pod koniec XVII wieku szczęście uśmiecha się do Portugalczyków i odzyskują kolonię Brazylijską z Angolą, mało tego odnajdują złoża złota i diamentów . Portugalia zaczyna obracać wielkimi pieniędzmi pochodzącymi z handlu bawełną, tytoniu, złota i diamentów. Jednak król nie inwestuje w kraj tylko przejada majątek. Król Jan V Wspaniałomyślny wdaje się w konflikt z Hiszpanią, uzależniając się przy tym gospodarczo od Anglii, która stała się już potężnym mocarstwem.

Wiek XIX

Początek wieku XIX nie jest fortunny dla Portugalczyków, popierając Anglików przeciwko Francji, wojska Napoleona wkraczają na ziemie Portugalii. Król ucieka do kolonii Brazylijskiej, Portugalczycy zacieśniają sojusz z anglikami, ci pomagają im przepędzić francuzów, jednak po zakończonej walce sami nie mają ochoty opuszczać ziem zachodnich półwyspu Iberyjskiego.

Koniec monarchii 1822

W 1822 następuje koniec monarchii, do władzy powołany zostaje parlament . W 1825 Brazylia ogłasza swoją niepodległość, tym samym Portugalia bezpowrotnie traci kolonie zamorską. Następuje ciężki ekonomicznie czas w kraju. Kraj zostaje ogłoszony republiką , wybucha I Wojna Światowa . Portugalczycy trzymają sojusz z Anglią. Kraj jest w głębokim kryzysie ekonomicznym, rolniczym ponad to 68% ludności to analfabeci.

Państwo Salazara

Generał Antonio Carmona zostaje prezydentem kraju, powołując na ministra finansów, następnie premiera rządu – Antonio de Olivera Salazara. Profesor ekonomii z uniwersytetu w Coimbrze. Ogłoszono Estado Nuovo – nowe państwo, pozornie demokratyczne w istocie państwo totalitarne o zapędach faszystowskich. Głową państwa był prezydent wybierany na 7mio letnią kadencję a jego organem doradczym Rada Państwa. Jednak prawda jest taka, że całą władzę sprawował premier nie podlegając żadnej kontroli nawet ze strony Zgromadzenia Narodowego.  Ograniczono swobodę obywatelską, wprowadzono cenzurę, liczne zakazy i nakazy a nieposłusznych zsyłano do obozów na Azorach lub Wyspach Zielonego Przylądka. Na plus było ustabilizowanie gospodarki portugalskiej i unormowanie statusów kolonii należących do kraju.


António de Oliveira Salazar

II Wojna światowa

Po II wojnie nasiliły się dążenia narodowowyzwoleńcze w koloniach zamorskich jakimi władała  Portugalia ( Indie, Mozambik, Angola, Gwinea Portugalska). Salazar z racji wieku choruje, rządu przejmuje Marcelo Ceatano.

Dyktatura Caetano

W roku 1968 rządy przejmuje polityk, wykładowca prawa Marcelo Caetano. Początkowo próbuje demokratycznej polityki jednak szybko rezygnuje z luzowania Portugalczykom praw. Portugalia odnotowuje wzrost gospodarczy jednak dalej jest krajem biednym i zacofanym na tle Europy. Dalej borykają się z problemem kolonii, Caetano wydłuża służbę wojskową o 4 lata , czym naraża się wojsku. Powstaje Ruch Sił Zbrojnych ( MFA)  złożony z wojskowych średniego szczebla.

Marcello Caetano

Rewolucja goździkowa

25 kwietnia roku 1974 żołnierze MFA doprowadzili do bezkrwawego przewrotu wojskowego zwanego goździkową rewolucją, która doprowadza do obalenia dyktatury Caetano. Przywrócone zostają swobody obywatelskie i następuje dekolonizacja portugalskich posiadłości w Azji i Afryce.  Granice Państwa do dnia dzisiejszego nie zmieniły się.

Portugalia dzisiaj

Powierzchnia kraju liczy blisko 92 tys km kw.

Liczba mieszkańców : ponad 10 mln

Pod względem wielkości zajmuje 109 miejsce na świecie. W Europie plasuje się na 21 miejscu, dla porównania Polska znajduję się na 11 miejscu a sąsiadująca z Portugalią , Hiszpania zajmuje 6 miejsce.

Atrakcje Portugalii czytaj tutaj

Do zobaczenia na turystycznym szlaku!

A już dziś zapraszam do wspólnego zwiedzania Portugalii w kwietniu 2021!

Program : http://santaklara.pl/2019/12/12/pielgrzymka-do-fatimy-14-21-09-2020/